Belangrijkste feiten over prostaatkanker:
1 op de 8 mannen krijgt in zijn leven de diagnose prostaatkanker.
Het is de tweede belangrijkste doodsoorzaak door kanker bij Amerikaanse mannen.
Vroege opsporing verhoogt de 5-jaarsoverleving tot bijna 100%.
Regelmatige screenings verwaarlozen betekent de kans missen om prostaatkanker vroegtijdig op te sporen, wanneer behandelingsopties het meest effectief zijn.
De alarmerende link tussen verwaarlozing en risico
Een baanbrekende studie gepubliceerd in het Journal of Clinical Oncology vond dat mannen die regelmatige prostaatscreenings overslaan een 45% hoger risico hebben om de diagnose prostaatkanker in een vergevorderd stadium te krijgen in vergelijking met degenen die zich routinematig laten testen. Prostaatkanker in een vergevorderd stadium is niet alleen moeilijker te behandelen, maar heeft ook een veel lagere overlevingskans.
Waarom screenings belangrijk zijn:
Vroege opsporing: Screening kan kanker identificeren voordat de symptomen zich openbaren, waardoor tijdig kan worden ingegrepen.
Verbeterde resultaten: De behandeling is effectiever wanneer de kanker gelokaliseerd is en zich niet heeft verspreid.
Gemoedsrust: Zelfs een negatieve uitslag kan geruststellend zijn en helpen bij het vaststellen van een basislijn voor toekomstige monitoring.
💡 Wist u dat? Veel mannen vermijden screenings vanwege angst, stigma of gebrek aan bewustzijn. Toch is het proces snel, niet-invasief en mogelijk levensreddend.
Wat houdt prostaatkankerscreening in?
Prostaatkankerscreening omvat doorgaans twee hoofdonderzoeken:
1. Prostaatspecifieke antigeentest (PSA)
Wat het is: Een bloedtest die de PSA-waarden meet, een eiwit dat door de prostaat wordt aangemaakt. Een verhoogd PSA-niveau kan wijzen op kanker, maar kan ook wijzen op goedaardige aandoeningen zoals ontstekingen of vergroting.
Frequentie: Jaarlijks aanbevolen voor mannen van 50 jaar en ouder (of eerder voor risicogroepen).
2. Rectaal toucher (DRE)
Wat het is: Een lichamelijk onderzoek waarbij een arts de grootte, vorm en textuur van de prostaat via de rectumwand controleert.
Frequentie: Vaak uitgevoerd in combinatie met de PSA-test tijdens routinecontroles.
📌Pro tip: Hoewel geen van beide tests op zichzelf definitief is, geeft een combinatie ervan een duidelijker beeld van de prostaatgezondheid.
Wie moet zich laten screenen en wanneer?
De aanbevelingen voor screening variëren afhankelijk van de individuele risicofactoren. Hier is een algemene richtlijn:
Gemiddeld risico
50 jaar
Hoog risico (familiegeschiedenis, Afro-Amerikaanse mannen)
40-45 jaar
Hoogrisicofactoren:
Familiegeschiedenis: Een vader, broer of zoon met prostaatkanker verdubbelt uw risico.
Ras: Afro-Amerikaanse mannen lopen een hoger risico en ontwikkelen vaker agressievere vormen van de ziekte.
Genetische mutaties: BRCA1/BRCA2-genmutaties verhogen de vatbaarheid.
📌Belangrijk: Bespreek uw persoonlijke risicofactoren met uw arts om het beste screeningsschema voor u te bepalen.
Veranderingen in levensstijl om uw risico te verlagen
Hoewel screening cruciaal is, kan het aannemen van gezonde gewoonten uw risico op prostaatkanker verder verlagen. Hier zijn evidence-based strategieën:
